Program podnoszenia świadomości społecznej językiem filmowym Głęboka woda III - PFRON

W dniu 6 września 2012 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikował Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych o Prawach Osób Niepełnosprawnych. Przedmiotowa Konwencja jest aktem, normującym w sposób kompleksowy zagadnienia związane zniepełnosprawnością. Polska ratyfikując Konwencję zobowiązała się do respektowania wszystkich zawartych w niej idei i zasad. Właściwe postrzeganie osób niepełnosprawnych przez społeczeństwo, w którym funkcjonują jest niezmiernie ważne w kontekście skutecznego wdrażania postanowień Konwencji.

Misją Funduszu jest między innymi upowszechnianie pozytywnych postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych i wiedzy dotyczącej niepełnosprawności oraz promowanie ochrony i praw osób niepełnosprawnych zgodnie z postanowieniami ratyfikowanej przez Polskę Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych.

Monika Struck-Peregończyk w artykule pt.: „Wizerunek osób niepełnosprawnych w środkach masowego przekazu – zarys zjawiska” pisze: „To, jak osoby niepełnosprawne są postrzegane przez społeczeństwo, wpływa znacząco na ich życie i wypełniane zadania. (…) Mimo, iż osoby niepełnosprawne stanowią kilkanaście procent społeczeństwa, rzadko można je dostrzec w masowych mediach – prasie, telewizji, radiu. (…) Problem wizerunku osób niepełnosprawnych wmediach jest o tyle ważny, iż większość osób pełnosprawnych nie ma z nimi kontaktu na co dzień, nie ma więc możliwości weryfikacji przekazu medialnego.”.

Już w końcu lat 80-tych ubiegłego stulecia prof. A. Hulek zwracał uwagę na duża rolę środków masowej komunikacji w kształtowaniu postaw wobec osób niepełnosprawnych.

We współczesnej telewizji dominującym gatunkiem są seriale, które ze względu na swoją popularność „w dużym stopniu przyczyniają się do upowszechniania różnego rodzaju postaw, kreowania wzorców oraz umacniania bądź też dekonstruowania panujących stereotypów” (M.Ziernicka „Rola seriali telewizyjnych w kształtowaniu opinii publicznej”).

W latach 2011-2013 w ramach Projektu 1.18 „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej” powstały wkoprodukcji Telewizji Polskiej SA (TVP SA) i Ministerstwa Pracy iPolityki Społecznej (MPiPS) dwa sezony serialu „Głęboka woda”. Serial opowiada o losach grupy pracowników socjalnych jednego zOśrodków Pomocy Społecznej oraz wspieranych przez nich osób, pokazuje realne problemy, z jakimi zmagają się ludzie w trudnych życiowych sytuacjach, jak wygląda codzienna praca instytucji pomocy iintegracji społecznej oraz służb zatrudnienia. Serial bez wątpienia przyczynił się do zmiany przekonań u osób, które miały okazję googlądać.

Telewizja Polska wystąpiła do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z propozycją realizacji Sezonu 3 serialu „Głęboka Woda”, w którym główny bohater byłby osobą niepełnosprawną. Sezon 3 serialu ma koncentrować się wokół problemów niepełnosprawności, ze szczególnym naciskiem na integrację i asymilację społeczną osób niepełnosprawnych, ma pokazywać problemy niepełnosprawnych z ich perspektywy – bez upiększeń i bez melodramatyzmu, przełamać stereotypowy obraz niepełnosprawności zakorzeniony w społeczeństwie, wypunktować stygmatyzację i wykluczenie, których ludzie niepełnosprawni doświadczają na co dzień.

Współpraca zawiązana między Zarządem PFRON oraz Prezesem Telewizji Polskiej w zakresie wspólnych działań na rzecz wdrożenia zagadnień Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych poprzez stworzenie i wyemitowanie Sezonu 3 serialu „Głęboka woda” ma na celu szeroko rozumiane podnoszenie świadomości społecznej dotyczącej osoby niepełnosprawnej w kontekście wielu problemów cywilizacyjnych. Mówienie o problemach osób niepełnosprawnych językiem filmowym pozwoli na dotarcie do szerokiej grupy odbiorców przesłania „bez barier”.

Definicje pojęć:

Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o:

1. ewaluacji programu - oznacza to ocenę jakościową i ilościową realizacji programu (jego faktycznych efektów) w stosunku do wcześniejszych założeń, odnoszącą się do efektów długoterminowych wyrażonych w celach programu. Ewaluacja dokonywana jest zzastosowaniem standaryzowanych wskaźników syntetycznych ianalitycznych określonych w porozumieniu, służących ocenie efektywności iskuteczności program;
2. monitorowaniu – należy przez to rozumieć proces systematycznego zbierania i analizowania ilościowych i jakościowych informacji na temat programu w aspekcie finansowym i rzeczowym. Celem monitorowania jest zapewnienie prawidłowości realizacji iwydajności programu, bieżące wykrywanie potencjalnych nieprawidłowości oraz ich korygowanie;
3. osobach niepełnosprawnych – należy przez to rozumieć osoby, októrych mowa w art. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku orehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.);
4. programie – należy przez to rozumieć „Program podnoszenia świadomości społecznej językiem filmowym Głęboka woda III”;
5. porozumieniu - należy przez to rozumieć porozumienie zawarte pomiędzy Telewizją Polską a PFRON w sprawie dofinansowania lub refundacji ze środków programu zadania realizowanego w ramach programu;
6. PFRON – należy przez to rozumieć Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
7. umowie – należy przez to rozumieć umowę zawartą pomiędzy wnioskodawcą a PFRON w sprawie dofinansowania lub refundacji ze środków programu zadania realizowanego w ramach programu;
8. zadaniu – należy przez to rozumieć zespół działań realizowanych wramach programu, w tym przewidzianych do dofinansowania lub refundacji ze środków programu.

I. Nazwa programu

Program podnoszenia świadomości społecznej językiem filmowym „Głęboka woda III”

II. Podstawa prawna programu

Podstawą prawną uruchomienia i realizacji programu jest art. 47 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej ispołecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.).

III. Cele programu

1. Celem strategicznym programu jest podniesienie świadomości społeczeństwa w sprawach dotyczących osób niepełnosprawnych ipromowanie praw osób niepełnosprawnych zgodnie zpostanowieniami ratyfikowanej przez Polskę Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych poprzez:

1. promowanie pozytywnego wizerunku osób niepełnosprawnych, ich potencjału i wkładu w życie społeczne;
2. walkę ze stereotypami, uprzedzeniami i szkodliwymi praktykami wobec osób niepełnosprawnych we wszystkich dziedzinach życia.

2. Celami operacyjnymi programu są:

1. dotarcie do szerokiej liczby odbiorców z informacjami na temat osób niepełnosprawnych;
2. uzyskanie przez odbiorców informacji o funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych z różnymi rodzajami niepełnosprawności, ich sukcesach i problemach;
3. uzyskanie przez odbiorców informacji o elementach systemu wsparcia osób niepełnosprawnych.

IV. Adresaci i odbiorcy programu

1. Adresatem programu jest Telewizja Polska SA.
2. Odbiorcami treści serialu są:
   1. osoby niepełnosprawne i ich otoczenie;
   2. społeczeństwo kraju;
   3. instytucje świadczące usługi, między innymi, dla osób niepełnosprawnych;
   4. pracodawcy.

V. Realizatorzy programu

1. Realizatorami programu są:
   1. Rada Nadzorcza PFRON;
   2. Zarząd PFRON;
   3. Biuro PFRON;
   4. Telewizja Polska SA.
2. Do zadań Rady Nadzorczej PFRON należy:
   1. zatwierdzenie programu;
   2. podejmowanie decyzji w sprawie zmian w programie.
3. Do zadań Zarządu PFRON należy:
   1. wnoszenie do Rady Nadzorczej PFRON projektów modyfikacji programu;
   2. zatwierdzenie Porozumienia pomiędzy TVP SA a PFRON;
   3. akceptacja zakresu informacji i treści serialu;
   4. zatwierdzenie wzoru umowy;
   5. podział środków finansowych przewidzianych w planie finansowym PFRON na realizację programu;
   6. dokonanie oceny realizacji programu po jego zakończeniu.
4. Do zadań Biura PFRON należy:
   1. realizacja programu zgodnie z trybem określonym w programie iPorozumieniu;
   2. zarządzanie programem;
   3. monitorowanie programu;
   4. dokonywanie końcowej ewaluacji programu.
5. Do zadań Telewizji Polskiej SA należy:
   1. projektowanie scenariusza serialu;
   2. produkcja;
   3. emisja.

VI. Wysokości środków publicznych przeznaczonych na realizację programu

Planowana łączna wysokość środków na sfinansowanie realizacji programu wynosi maksymalnie 3.000.000 zł.

VII. Zasady finansowania programu i tryb postępowania

1. Szczegóły współpracy PFRON z Telewizją Polską SA (zasady finansowania programu i tryb postępowania) zostaną określone wPorozumieniu zatwierdzonym przez Zarząd PFRON.
2. Decyzję w sprawie udzielenia dofinansowania podejmuje Zarząd PFRON na podstawie Porozumienia zawartego pomiędzy PFRON aTelewizją Polską SA, pod warunkiem posiadania środków finansowych na realizację programu.
3. Porozumienie, o którym mowa w ust. 2, określa w szczególności:

1. strony i cel porozumienia;
2. organizatora przedsięwzięcia;
3. szczegółowy opis treści przedsięwzięcia objętego dofinansowaniem wraz z przewidywanym budżetem iharmonogramem realizacji;
4. wysokość oraz warunki i sposób przekazania dofinansowania;
5. przypadki, w których porozumienie ulega rozwiązaniu;
6. okres obowiązywania i zasady rozliczenia porozumienia.

4. Zakres informacji i treści serialu wymagają akceptacji Zarządu PFRON.
5. Porozumienie stanowi integralną część programu.
6. Wzór umowy określa Zarząd PFRON.

VIII. Zasięg i okres realizacji programu

1. Program realizowany jest od dnia jego zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą PFRON.
2. Termin zakończenia realizacji programu określi Rada Nadzorcza PFRON.

IX. Postanowienia końcowe

PFRON zastrzega sobie prawo kontroli realizacji programu na każdym zjej etapów.