Zachęcamy do zapoznania się z Programami realizowanymi przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Treść programu
Środki finansowe w dyspozycji Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych służą realizacji bardzo wielu społecznie uzasadnionych celów wskazanych w ustawie o rehabilitacji (...), a związanych z rehabilitacją społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych. Oferta wsparcia jest bogata i odpowiednio do potrzeb zróżnicowana, aby w miarę możliwości każda osoba z niepełnosprawnością uzyskała pomoc w rozwiązaniu problemów, jakie napotyka w związku z podejmowaną aktywnością.
Praktyka Funduszu wskazuje jednakże, iż akcentowanym i bardzo istotnym w codziennym funkcjonowaniu osoby z niepełnosprawnością problemem jest rozproszenie informacji dotyczących dostępnego wsparcia dla samych osób z niepełnosprawnością jak i ich najbliższych. Oczekiwane jest uzyskiwanie potrzebnych informacji w jednym miejscu, bez konieczności długotrwałego poszukiwania form dostępnej pomocy, danych realizatorów zadań czy też samodzielnego rozstrzygania wątpliwości związanych z właściwym doborem technologii asystujących. Oczekiwanie to jest szczególnie istotne w przypadku osób, które po raz pierwszy uzyskują orzeczenie o niepełnosprawności.
Fundusz, działając zgodnie ze swoją misją, odpowiada za finansowanie polskiego systemu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Ma zatem obowiązek dbania
o efektywność i racjonalność ponoszonych wydatków, które w oczywisty sposób poprawiają się, gdy dobór sprzętu jest powiązany z aktualnymi potrzebami osoby z niepełnosprawnością oraz, gdy jest niezależny i maksymalnie wolny od oddziaływań rynku[1].
„Badanie potrzeb osób niepełnosprawnych”, zrealizowane w 2017 roku na zlecenie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wskazuje, że spośród sygnalizowanych, wciąż dominują potrzeby:
- w obszarze mieszkalnictwa i samodzielnego życia (17%),
- związane z przyrządami, urządzeniami lub technologiami (16%) – obszar najważniejszy dla osób z dysfunkcją wzroku (24%), dysfunkcją słuchu (20%) oraz z niepełnosprawnością ruchową (15%),
- związane z transportem i przemieszczaniem się (16%), w tym przystosowanie środka transportu, obszar szczególnie ważny dla osób z dysfunkcją ruchu (25%).
Wśród wskazań badanych wymieniano zapotrzebowanie na:
- różnego rodzaju przyrządy/urządzenia/technologie (37%),
- ułatwienia w zakresie transportu i przemieszczania się (36%), komunikacji (17%), dostępu
do informacji (9%).
Poprawa efektywności pomocy kierowanej do osób z niepełnosprawnościami wymaga zwiększenia odpowiedzialności za ich poprawne zaopatrzenie w technologie asystujące, umożliwiające stworzenie dogodnych warunków rehabilitacji społecznej i zawodowej. Technologie te powinny być adekwatne do aktualnych potrzeb wynikających
z niepełnosprawności oraz aktywności osoby z niepełnosprawnością.
Program przewiduje działania w ramach trzech modułów, których wdrożenie i realizacja mogą przebiegać także etapowo, w tym w wybranym, zdiagnozowanym jako priorytetowe, zakresie:
1) Uruchomienie sieci centrów informacji i usług doradczych w oparciu o struktury Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, świadczących kompleksowe usługi informacyjne i doradcze dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich otoczenia, a także usługi eksperckie mające na celu optymalne zaopatrzenie osób z niepełnosprawnościami w szeroko pojmowane technologie asystujące. Zakłada się kompleksowe podejściedo zgłaszanych problemów, ponieważ tylko dzięki indywidualnej analizie każdego przypadku można uzyskać satysfakcjonujące i trwałe efekty wsparcia. Aby uzyskać ten pożądany stan, w zależności od konkretnych potrzeb, konieczny jest indywidualny plan – spersonalizowany harmonogram działań niezbędnych do osiągnięcia pożądanego efektu. Realizacja tego planu powinna sprawnie, w sposób skoordynowany i bez zbędnej straty zasobów, zsynchronizować proces udzielania wsparcia osobie z niepełnosprawnością. W ramach usług eksperckich specjaliści w sposób profesjonalny i niezależny pomogą w dopasowaniu właściwego rozwiązania z zakresu technologii asystującej, adekwatnego do rodzaju niepełnosprawności, wykonywanych zadań oraz wieku osoby z niepełnosprawnością.[2] Szczególnie ważną rolę przewidziano w tym module dla specjalistów ds. zarządzania rehabilitacją, których wiedza i kompetencje służyć będą osobom, które po raz pierwszy otrzymały orzeczenie o niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności. W ramach programu przygotowane zostaną jednolite narzędzia inicjowania i dokumentowania przebiegu usług, które dzięki specjalnej platformie informatycznej będą mogły być wykorzystywane, weryfikowane i ewaluowane w całym procesie rehabilitacji, co znacznie poprawi także transparentność, racjonalność i efektywność wydatków publicznych. Takie podejście stwarza również szanse na optymalizację i przyspieszenie procesów decyzyjnych w związku ze wsparciem aktywności osoby z niepełnosprawnością, a także zapewni realizatorom merytoryczną pomoc ekspercką w trakcie realizacji zadań finansowanych ze środków Funduszu.
2) Uruchomienie, skoordynowanie i zmapowanie lokalnych (wojewódzkich) sieci współpracy podmiotów zaangażowanych w realizację zadań na rzecz osób z niepełnosprawnościami, co powinno spowodować konsolidację całego środowiska na rzecz rozwiązywania problemów na jakie napotykają osoby z niepełnosprawnością. Zakłada się także uruchomienie i wsparcie funkcjonowania regionalnych ośrodków, w których będzie możliwe testowanie przez osoby z niepełnosprawnościami zaawansowanych technologii asystujących, zwanych dalej „Ośrodkami Wsparcia i Testów” lub „OWiT”.
Przy czym mając na uwadze:
- racjonalność organizacji procesu rehabilitacji osób wymagających zaopatrzenia
w szeroko pojmowane technologie asystujące, - uzasadnioną potrzebę koncentrowania działań na zindywidualizowanym, a jednocześnie kompleksowym podejściu do potrzeb każdej osoby wymagającej wsparcia,
- korzyści z jak najwcześniejszego zainicjowania wsparcia i jego kontynuowanie
w możliwie dalekiej perspektywie oraz w jednym ośrodku, aż do momentu zrealizowania aktualnych potrzeb, - zasadność pełnego wykorzystania istniejących zasobów i możliwości finansowania zadań wynikających z ustawowych kompetencji, celem osiągnięcia jak najlepszego rezultatu
w zakresie ich przeznaczenia,
zainicjowano współpracę z Ministerstwem Edukacji i Nauki. Celem współpracy jest integracja i koncentracja usług doradczych dla osób z niepełnosprawnością oraz umożliwienie testowania zaawansowanych technologii asystujących w placówkach wyłonionych
w projekcie nr: POWR.02.10.00-00-0001/19 pn. „Opracowanie modelu funkcjonowania Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą”, zwanych dalej „placówkami SCWEW”, które podejmą się realizacji zadań przewidzianych w Module II programu w ramach Ośrodków Wsparcia i Testów.
Regionalne sieci współpracy wraz z placówkami SCWEW i OWiT stworzą ogólnopolską sieć wymiany informacji i doświadczeń niezbędnych dla likwidacji barier i rozwiązywania problemów, na jakie napotykają osoby z niepełnosprawnościami. W efekcie stworzy się również szansa przygotowania systemowych standardów lub wytycznych w celu właściwego zaopatrzenia osób z niepełnosprawnościami w różnego rodzaju technologie asystujące (sprzęty/urządzenia/usługi), stosownie do ich potrzeb wynikających z napotykanych barier w uczestnictwie w życiu społecznym, zawodowym i edukacji;
3) Szkolenia i warsztaty dla osób z niepełnosprawnościami w zakresie poprawnego użytkowania dofinansowanych technologii asystujących oraz szkolenia i warsztaty dla kandydatów na ekspertów i doradców oraz ekspertów i doradców, a także kadr realizatorów zadań finansowanych ze środków PFRON, w tym placówek SCWEW oraz OWiT. Celem działania jest zapewnienie wysokiej jakości usług oferowanych w programie, zwiększenie dostępności do tych usług, wzrost liczby doradców i ekspertów, a także ich kompetencji.
Przedstawione rozszerzenie oferty programowej Funduszu koresponduje z celami przewidzianymi w programie rządowym DOSTĘPNOŚĆ PLUS. Idea dostępności jest uniwersalna, a Fundusz wdrażając projektowany program, zwiększa swoje zaangażowanie w poprawę dostępu osób z niepełnosprawnościami do potrzebnych informacji oraz do kompleksowego wsparcia swojej aktywności.
Działania i cele programu skoncentrowane na mocno zindywidualizowanym, a jednocześnie kompleksowym podejściu do potrzeb każdej osoby z niepełnosprawnością, są zgodne z duchem „Strategii na rzecz osób z niepełnosprawnościami na lata 2020 – 2030”.
Rozwój gospodarczy Polski (w szczególności rozwój nowych technologii, informatyzacji, inwestycji i innowacji w sektorze produkcji i usług) połączony z inwestowaniem w kapitał ludzki stwarza warunki do skutecznego włączenia osób z niepełnosprawnościami w życie społeczne
i zawodowe na niespotykaną dotąd skalę (…)[3].
I. Nazwa programu
„Centra informacyjno-doradcze dla osób z niepełnosprawnością”
II. Definicje pojęć:
Ilekroć w niniejszym dokumencie mowa jest o:
1) ewaluacji programu – należy przez to rozumieć ocenę jakości, skuteczności i efektywności programu;
2) monitorowaniu – należy przez to rozumieć proces systematycznego zbierania i analizowania ilościowych i jakościowych informacji na temat programu w aspekcie finansowym i rzeczowym;
3) osobie z niepełnosprawnością – należy przez to rozumieć osobę, o której mowa w art. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
4) PFRON – należy przez to rozumieć Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
5) programie (bez bliższego określenia) – należy przez to rozumieć program „Centra informacyjno-doradcze dla osób z niepełnosprawnością”
III. Podstawa prawna programu
Podstawą prawną uruchomienia i realizacji programu jest art. 47 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia
27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
IV. Struktura i zadania programu
- Moduł I – wojewódzkie centra informacyjno-doradcze dla osób z niepełnosprawnością:
1) Zadanie 1 – pomoc w formie usług doradczych Oddziałów PFRON;
2) Zadanie 2 – pomoc w formie usług eksperckich lub usług specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją,
w szczególności w początkowym okresie uzyskania pierwszego orzeczenia
o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niepełnosprawności.
- Moduł II – działania wspierające realizację zadań finansowanych ze środków PFRON związanych z likwidacją barier funkcjonalnych w ramach regionalnej sieci współpracy,
z wykorzystaniem opracowanych i aktualizowanych baz informacji: lokalnych/ regionalnych/ogólnopolskich oraz przygotowanie standardów lub wytycznych wyposażania osób z niepełnosprawnościami w sprzęty/urządzenia/usługi finansowane
ze środków PFRON. - Moduł III – szkolenia/warsztaty/ praktyki dla osób z niepełnosprawnościami (użytkowników), ekspertów, doradców oraz kadr realizatorów zadań finansowanych
ze środków PFRON, w tym placówek SCWEW.
V. Cele programu
- Celem głównym programu jest:
1) wzrost samodzielności i niezależności osób z niepełnosprawnościami poprzez zapewnienie im zindywidualizowanego opartego na ścisłej współpracy międzyinstytucjonalnej dostępu do informacji o technologicznie zaawansowanych rozwiązaniach służących likwidowaniu napotykanych barier i ograniczeń;
2) wzrost efektywności pomocy udzielanej ze środków PFRON poprzez ograniczenie/wykluczenie przypadków związanych z likwidacją barier funkcjonalnych, generujących nieuzasadnione koszty towarzyszące procesowi zaopatrzenia osób z niepełnosprawnościami w sprzęty/urządzenia/usługi.
- Cele szczegółowe programu:
1) zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami usług doradczych i eksperckich w procesie aplikowania o środki PFRON w celu właściwego dopasowania do ich potrzeb dostępnych rozwiązań i technologii;
2) konsolidacja działań PFRON oraz interesariuszy poprzez uruchomienie sieci centrów informacyjno-doradczych dla osób z niepełnosprawnościami oraz regionalnych sieci współpracy pomiędzy realizatorami zadań finansowanych ze środków PFRON, ośrodkami akademickimi, jednostkami systemu oświaty lub innymi instytucjami lub jednostkami praktycznie zaangażowanymi w ułatwianie osobom z niepełnosprawnościami pełnego i skutecznego udziału w życiu społecznym
na zasadzie równości z innymi osobami[4];
3) wypracowanie modelu poprawnego zaopatrzenia oraz standardów lub wytycznych wyposażania osób z niepełnosprawnościami w różnego rodzaju sprzęty/urządzenia/ usługi, stosownie do indywidualnych potrzeb, z zachowaniem zasady racjonalnego dostosowania[5];
4) wzrost kompetencji zawodowych realizatorów zadań finansowanych ze środków PFRON, w tym placówek SCWEW, poprzez udział w szkoleniach, w tym z zakresu właściwego wyposażania osób z niepełnosprawnościami w sprzęty/urządzenia/ usługi;
5) podniesienie poziomu wiedzy osób z niepełnosprawnościami na temat możliwości wykorzystania technologii kompensacyjnych i asystujących poprzez udział w szkoleniach/warsztatach. - Do oceny programu przyjmuje się następujące wskaźniki produktu:
1) liczba ekspertów wyłonionych do współpracy przy realizacji zadań finansowanych
ze środków PFRON;
2) liczba osób z niepełnosprawnościami, które skorzystały ze wsparcia doradczego lub eksperckiego w ramach programu;
3) liczba opinii wydanych przez ekspertów w ramach programu;
4) liczba osób z niepełnosprawnościami, które skorzystały z usługi specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją;
5) liczba porad udzielonych w ramach centrów informacyjno-doradczych;
6) liczba osób, które ukończyły szkolenie/warsztat, studia podyplomowe w ramach programu. - Zarząd PFRON określi zasady ewaluacji programu, w tym szczegółowe zasady oceny efektywności programu.
VI. Adresat pomocy i uczestnicy programu
- Adresat pomocy w ramach Modułu I:
1) Zadanie 1 (usługi doradcze Oddziałów PFRON) – osoba z niepełnosprawnością lub jej opiekun prawny;
2) Zadanie 2 (usługi eksperckie lub specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją) – osoba
z niepełnosprawnością, jeśli:
a) ubiega się o dofinansowanie zakupu sprzętu/urządzenia/usługi w ramach zadań finansowanych ze środków PFRON,
b) posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub w przypadku osób do 16 roku życia - orzeczenie o niepełnosprawności,
c) w ramach zadania, o którym mowa w lit. a), nie występuje obowiązek opiniowania wniosku przez eksperta,
a także realizatorzy zadań finansowanych ze środków PFRON i jednostki świadczące usługi na rzecz osób z niepełnosprawnościami, w tym jednostki systemu oświaty.
- Uczestnicy programu w ramach Moduł II:
1) eksperci wyłonieni w ramach konkursu ogłoszonego i rozstrzygniętego przez PFRON;
2) specjaliści ds. zarządzania rehabilitacją;
3) realizatorzy zadań finansowanych ze środków PFRON;
4) uczelnie/ośrodki akademickie;
5) jednostki systemu oświaty świadczące usługi dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze na rzecz osób z niepełnosprawnościami, w szczególności poradnie psychologiczno-pedagogiczne;
6) organizacje pozarządowe realizujące zadania na rzecz osób z niepełnosprawnościami;
7) ośrodki wczesnej, kompleksowej, wielospecjalistycznej, skoordynowanej i ciągłej pomocy oraz ośrodki wczesnej interwencji;
8) placówki SCWEW lub inne instytucje lub jednostki praktycznie zaangażowane w przygotowanie osób z niepełnosprawnościami do pełnienia różnych ról społecznych[6];
9) powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności.
3. Uczestnicy programu tworzą sieć współpracy międzyinstytucjonalnej w celu dostarczenia osobom z niepełnosprawnościami oczekiwanej pomocy.
4. Warunki uczestnictwa w ramach Modułu III programu:
1) spełnianie warunków rekrutacji ustalanych dla każdej z form szkolenia, lub
2) skierowanie przez realizatora zadania finansowanego ze środków PFRON, w tym SCWEW i OWiT lub przez PFRON.
VII. Formy i zakres pomocy udzielanej w ramach programu, koszty kwalifikowalne
- Oddział PFRON w ramach centrum informacyjno-doradczego wykonuje w szczególności poniższe działania:
1) informuje osoby z niepełnosprawnościami lub ich opiekunów o przysługujących im prawach oraz możliwościach wsparcia, a także o instrumentach aktywizacji;
2) pomaga przygotować plan aktywizacji osoby z niepełnosprawnością, sporządza odpowiednie dokumenty lub w zależności od potrzeb kontaktuje osobę z niepełnosprawnością z właściwą jednostką/instytucją upoważnioną do udzielenia oczekiwanej pomocy oraz weryfikuje sposób załatwienia sprawy;
3) wskazuje dostępne źródła finansowania dla danej technologii asystującej lub kompensacyjnej;
4) gromadzi i aktualizuje informacje na temat możliwości pomocy osobom z niepełnosprawnością, a także na temat dostępnych form wsparcia i projektów realizowanych na rzecz osób z niepełnosprawnością z terenu działania Oddziału;
5) zapewnia dialog międzyinstytucjonalny, współpracuje w realizacji spraw poszczególnych osób, wspierając załatwienie danej sprawy, monituje ją aż do jej zakończenia;
6) kieruje osoby z niepełnosprawnościami do Ośrodka Wsparcia i Testów (OWiT) lub innego ośrodka, w którym jest możliwość testowania technologii asystujących, a także do ekspertów zaangażowanych w realizację programu w celu uzyskania specjalistycznej porady;
7) dokumentuje udzielane informacje i porady oraz wydane rekomendacje.
2. Koszty kwalifikowalne w ramach Modułu I:
1) koszt wydania opinii eksperckiej lub specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją;
2) refundacja kosztów dojazdu osoby z niepełnosprawnością w celu uzyskania opinii eksperta lub specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją;
3) refundacja kosztów dojazdu osoby z niepełnosprawnością w celu przetestowania sprzętu/ urządzeń rekomendowanych przez eksperta;
4) koszt wynajęcia lub przystosowania do obsługi osób z niepełnosprawnościami pomieszczeń, w których udzielane będą porady w ramach centrum informacyjno-doradczego;
5) koszt zakupu lub wydruku materiałów informacyjnych dla osób z niepełnosprawnościami;
6) koszty osobowe personelu (wynagrodzenie, delegacje służbowe) w związku z realizacją działań.
- Koszty kwalifikowalne w ramach Modułu II – udokumentowane koszty realizacji działań określonych w rozdziale IX ust. 5 programu.
- Koszty kwalifikowalne w ramach Modułu III:
1) osoby z niepełnosprawnościami (użytkownicy) - koszty szkoleń i warsztatów;
2) eksperci, doradcy, realizatorzy zadań finansowanych ze środków PFRON, w tym placówek SCWEW i OWiT - koszty szkoleń, warsztatów, studiów podyplomowych. - Do dnia 31 stycznia każdego roku realizacji programu, Zarząd PFRON zatwierdza dokument wyznaczający kierunki działań programu obowiązujące w danym roku. Dokument ten może być modyfikowany przez Zarząd PFRON.
- Dokument, o którym mowa w ust. 5 zawiera w szczególności:
1) wysokość maksymalnej kwoty dofinansowania kosztów kwalifikowanych w ramach modułów;
2) kryteria obowiązujące w trakcie naboru i wyboru ekspertów oraz specjalistów ds. zarządzania rehabilitacją i wyboru innych niż SCWEW ośrodków, w których możliwe będzie testowanie technologii asystujących oraz uczelni/ośrodków akademickich wykonujących zadania na rzecz programu;
3) wzór umowy lub porozumienia w zakresie współpracy z:
a) ekspertem lub specjalistą ds. zarządzania rehabilitacją,
b) OWiT lub innym ośrodkiem wybranym w ramach realizacji Modułu II,
c) uczestnikami sieci współpracy na rzecz osób z niepełnosprawnością, o których mowa w rozdziale VI ust. 2 pkt 4-8,
a także innych formularzy stosowanych w trakcie realizacji programu.
- Zarząd PFRON w dokumencie, o którym mowa w ust. 5, może wyznaczyć pilotażowy zakres realizacji poszczególnych modułów programu w danym roku, określając zasięg terytorialny działań lub profil finansowanych działań.
VIII. Zasięg i okres realizacji programu
- Program realizowany jest od dnia jego zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą PFRON.
- Termin zakończenia realizacji programu określi Rada Nadzorcza PFRON.
IX. Tryb postępowania
- Program jest realizowany przez Oddziały i Biuro PFRON.
- Centra informacyjno-doradcze i regionalne sieci współpracy są organizowane przez Oddziały PFRON. Biuro PFRON jest odpowiedzialne za działania, o których mowa ust. 5 pkt 1 oraz pkt 4 - 6.
Warunki udzielania wsparcia w ramach Modułu I:
1) porada w centrum informacyjno-doradczym oraz ocena ekspercka i usługa specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją są finansowane ze środków programu w trybie ciągłym;
2) porada dla osoby z niepełnosprawnością w ramach centrum informacyjno-doradczego jest przeprowadzana na podstawie wywiadu oraz ankiety i jest dokumentowana w formie planu aktywizacji osoby z niepełnosprawnością;
3) ocena ekspercka jest przeprowadzana w ramach zadań, które nie przewidują tego typu usługi - na podstawie skierowania Realizatora Modułu I, analizy planu aktywizacji osoby z niepełnosprawnością i jest dokumentowana w formie opinii eksperckiej (opinia może odnosić się także do ofert/y przedstawionej przez osobę
z niepełnosprawnością);
4) ocenie eksperckiej podlegają wnioski o dofinansowanie sprzętów/urządzeń, w których zastosowano technologicznie zaawansowane rozwiązania, a także:
a) w ramach których wnioskodawcy ubiegają się o kwotę stanowiącą co najmniej 50% maksymalnej kwoty dofinansowania w danym zadaniu, lub
b) skierowane przez realizatora zadania w związku z wątpliwościami co do zasadności przyznania wnioskowanej pomocy w odniesieniu do aktualnych potrzeb i aktywności, lub
c) na prośbę osoby z niepełnosprawnością zgłaszającej potrzebę pomocy we właściwym zaopatrzeniu w sprzęt/urządzenie/usługę;
5) ocena ekspercka musi odnosić się do aktualnych potrzeb i aktywności osoby z niepełnosprawnością lub aktywności planowanej w związku z zaopatrzeniem w dany sprzęt/urządzenie;
6) usługa specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją jest świadczona na rzecz osób, o których mowa w ust. 4 pkt 1, na podstawie skierowania PFRON w ramach centrum informacyjno-doradczego lub na prośbę osoby z niepełnosprawnością zgłaszającej potrzebę pomocy w zaplanowaniu rehabilitacji społecznej lub zawodowej;
7) usługa specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją dla osoby z niepełnosprawnością jest przeprowadzana m.in. na podstawie wywiadu oraz ankiety i jest dokumentowana w formie planu aktywizacji
4. Doradztwo świadczone w centrum informacyjno-doradczym jest profilowane, w szczególności w odniesieniu do:
1) osób z niepełnosprawnością, które uzyskały po raz pierwszy orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności nie wcześniej niż na dwa lata przed dniem zgłoszenia się w celu uzyskania usługi doradczej;
2) osób z niepełnosprawnością, które są zatrudnione (bez względu na formę zatrudnienia);
3) osób z niepełnosprawnością pobierających naukę, w tym studiujących;
4) osób z niepełnosprawnością poszukujących pracy, w tym bezrobotnych;
5) osób z niepełnosprawnością poszukujących innych form aktywności (np. wolontariat) lub potrzebnego wsparcia lub placówki oferującej takie wsparcie.
5. Działania przewidziane w ramach Modułu II:
1) przygotowanie narzędzia informatycznego, dzięki któremu wsparcie w ramach programu udzielane osobie z niepełnosprawnością będzie inicjowane i realizowane oraz udokumentowane;
2) organizacja konferencji, seminariów i spotkań konsultacyjnych uczestników regionalnych sieci współpracy;
3) doposażenie w sprzęt/ urządzenia/oprogramowanie do testowania przez osoby z niepełnosprawnościami oraz dofinansowanie kosztów utworzenia, funkcjonowania i dostępności OWiT lub innych, wybranych przez PFRON regionalnych jednostek lub instytucji powołanych w ramach Modułu II (na podstawie umowy w sprawie realizacji programu);
4) przygotowanie modelu poprawnego zaopatrzenia oraz standardów lub wytycznych wyposażania osób z niepełnosprawnościami w różnego rodzaju sprzęty/urządzenia/ usługi, stosownie do aktualnych potrzeb wynikających z występujących barier w zakresie uczestnictwa w życiu społecznym, zawodowym i edukacji, którego efektem będzie opracowanie, o którym mowa w pkt 5;
5) opracowanie poradnika mającego charakter vademecum poprawnego zaopatrzenia oraz standardów wyposażania osób z niepełnosprawnościami w różnego rodzaju sprzęty/urządzenia/usługi, stosownie do aktualnych potrzeb wynikających
z występujących barier w zakresie uczestnictwa w życiu społecznym, zawodowym i edukacji;
6) przygotowanie, utrzymanie i rozwój witryny ogólnopolskiej sieci współpracy, zawierającej w szczególności mapy oferowanego w regionach wsparcia ze środków PFRON oraz informacje dotyczące oceny transakcji lub usług przez dotychczasowych beneficjentów zadań finansowanych ze środków PFRON.
6. Formy wsparcia przewidziane w Module III są:
1) finansowane ze środków programu w trybie ciągłym;
2) realizowane na podstawie wniosku doradcy/eksperta lub skierowania realizatora zadań finansowanych ze środków PFRON, w tym OWiT lub skierowania PFRON, a dokumentowane są zaświadczeniem, dyplomem lub świadectwem ich ukończenia.
7. W ramach form wsparcia w Module III preferowane są wszelkie formy kształcenia lub doskonalenia kompetencji, dające praktyczne przygotowanie do działalności doradczo-eksperckiej w zakresie nowoczesnych, technologicznie zaawansowanych rozwiązań wspierających funkcjonowanie i pełnienie różnych ról społecznych przez osoby
z niepełnosprawnościami.
8. Osoba wykonująca usługę doradczą lub ekspercką, która skorzystała z możliwości podniesienia swoich kompetencji w ramach form wsparcia przewidzianych w Module III, zobowiązana jest do współpracy doradczo-eksperckiej z PFRON w zakresie zadań finansowanych ze środków PFRON, co najmniej w ciągu 3 lat od ukończenia danej formy szkolenia w Module III.
9. Z uczestnikami Modułu II, o których mowa w rozdziale VI ust. 2 pkt 4-8 zawiera się porozumienia w sprawie współpracy przy realizacji programu, mającej na celu poprawę efektywności zaopatrzenia osoby z niepełnosprawnością w sprzęty/urządzenia/usługi, opartej o doradczą rolę oddziałów PFRON i system oceny eksperckiej.
X. Źródła finansowania programu
- Wysokość środków finansowych PFRON na realizację programu ustalana jest corocznie
w planie finansowym PFRON. - Zarząd PFRON może ustalić minimalny udział własny w kosztach przedsięwzięć przewidzianych w Module III.
XI. Zadania realizatorów programu
Do zadań realizatorów programu należy w szczególności:
1) Zarząd PFRON:
a) zatwierdzanie dokumentu wyznaczającego kierunki działań programu obowiązujące w danym roku,
b) ustalanie zasad ewaluacji programu,
c) wnoszenie do Rady Nadzorczej PFRON projektów modyfikacji programu;
2) Oddziały PFRON
a) promocja programu,
b) realizacja Modułu I i Modułu II,
c) organizacja regionalnej sieci współpracy z terenu działania Oddziału,
d) sprawozdawczość z realizacji programu na potrzeby Biura PFRON,
e) zawieranie i obsługa umów z ekspertami PFRON i specjalistami ds. zarządzania rehabilitacją oraz z OWiT lub innymi jednostkami, realizującymi wsparcie przewidziane w Module II;
3) Biuro PFRON:
a) zarządzanie i koordynacja realizacji programu,
b) przyznawanie limitów środków finansowych,
c) realizacja Modułu II i Modułu III programu,
d) przygotowanie narzędzia informatycznego, dzięki któremu wsparcie udzielane na rzecz osoby z niepełnosprawnością w ramach programu będzie inicjowane i udokumentowane,
e) opracowanie wzorów formularzy w celu realizacji usługi doradczej lub eksperckiej[7],
f) monitorowanie realizacji programu,
g) przygotowywanie sprawozdań z realizacji programu na potrzeby Zarządu PFRON,
h) okresowa i końcowa ewaluacja programu.
Przypisy:
[1] https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/wdowik-stworzymy-siec-centrow-doradczych-zwiazanych-z-doborem-technologii-asystujacych-dla-niepelnosprawnych,191646.html
[2] https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/wdowik-stworzymy-siec-centrow-doradczych-zwiazanych-z-doborem-technologii-asystujacych-dla-niepelnosprawnych,191646.html
[3] https://www.gov.pl/web/rodzina/uchwala-rady-ministrow-w-sprawie-przyjecia-dokumentu-strategia-na-rzecz-osob-z-niepelnosprawnosciami-2020--2030
[4] np. specjalne ośrodki szkolno – wychowawcze, pełnomocnicy ds. dostępności, ośrodki powołane w wyniku realizacji różnych projektów finansowanych ze środków PFRON lub innych
[5] docelowo w formie materiału pomocniczego dla członków powiatowych zespołów ds. orzekania
o niepełnosprawności oraz realizatorów zadań finansowanych ze środków PFRON
[6] np. pełnomocnicy ds. dostępności, ośrodki powołane w wyniku realizacji różnych projektów finansowanych
ze środków PFRON lub innych
[7] wywiad/ankieta/skierowanie/opinia ekspercka/specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją – ujednolicone narzędzia, pozwalające na skuteczną, wedle stałych kryteriów - diagnozę potencjalnego beneficjenta, w tym szczególnie pod kątem technologii redukującej jego niepełnosprawność.