Projekt - „Dobre praktyki” - PFRON

---

Projekt zakończony

---

Termin realizacji projektu: 01 stycznia 2005r. - 31 grudnia 2006r.

---

W ramach projektu przeprowadzono następujące działania:

• zorganizowano 2 konkursy ogólnopolskie na najlepsze przedsięwzięcia z zakresu rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych zrealizowane przez organizacje pozarządowe
• zorganizowano 2 ogólnopolskie konferencje, na których zaprezentowane zostały wyłonione w drodze konkursów przedsięwzięcia
• przeprowadzono 2 cykle seminariów szkoleniowych dla organizacji pozarządowych, mające na celu wymianę przykładów dobrych praktyk
• wydano publikacje z opisem najlepszych przedsięwzięć aktywizujących zawodowo osoby niepełnosprawne

Konkursy na najlepsze przedsięwzięcia z zakresu rehabilitacji zawodowejW ramach projektu zorganizowano 2 edycje konkursu skierowanego do organizacji pozarządowych działających na rzecz rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Komisja konkursowa złożona z przedstawicieli Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i Polskiego Forum Osób Niepełnosprawnych dokonała wyboru najlepszych przedsięwzięć (w każdej z edycji – 10 laureatów) kierując się przy wyborze:

• kwalifikowalnością przedsięwzięcia tj. spełnieniem warunków uczestnictwa w konkursie (przedsięwzięcie zrealizowane przez organizację pozarządową z zakresu rehabilitacji zawodowej)
• nowatorstwem projektu w Polsce
• stopniem trudności w realizowaniu przedsięwzięcia
• możliwością multiplikacji polegającej na wypracowaniu modelu postępowania i opracowaniu opisującym wypracowany
• kompleksowością polegająca na pełnoetapowości postępowania (wyszukiwanie, szkolenie, zatrudnienie, wspieranie) i kompleksowości stref oddziaływania (rodzina osoby niepełnosprawnej, osoba niepełnosprawna, środowisko w pracy), efektywnością polegającą na trwałości, ciągłości i osiągnięciu założeń.

W edycji I do konkursu zgłoszono 24 przedsięwzięcia skierowane do osób z różnym stopniem niepełnosprawności. Laureatami I edycji konkursu zostało dziesięć następujących organizacji pozarządowych:

• Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach
• Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych
• Stowarzyszenie „Niepełnosprawni dla Środowiska EKON”
• Fundacja Aktywnej Rehabilitacji
• Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo
• Zespół Regionalny Koalicji na rzecz Zdrowia Psychicznego
• Polski Związek Głuchych Oddział Mazowiecki w Warszawie
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Szczecinie
• Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie Szczecińskim.

Laureatami II edycji konkursu zostało dziesięć następujących organizacji pozarządowych:

• Stowarzyszenie Rodzin „Zdrowie Psychiczne”
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Rymanowie
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Kołobrzegu
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym - Zarząd Główny
• Fundacja Fuga Mundi
• Polski Związek Niewidomych Okręg Małopolski
• Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki
• Śląskie Stowarzyszenie Edukacji i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „ Akcent ”
• Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach
• Caritas Diecezji Toruńskiej (Grudziądzkie Centrum Caritas)

Skrócony opis przedsięwzięć nagrodzonych w I edycji konkursu

---

Nazwa organizacji: Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w LaskachNazwa przedsięwzięcia: Przygotowanie osób z dysfunkcją wzroku do wejścia na otwarty rynek pracyPomoc w karierze szkolnej i zawodowej osób niewidomych i słabo widzących realizowane jest przez fachowe poradnictwo zawodowe, psychologiczne, społeczne, prawne, pośrednictwo pracy, rehabilitację świeżo ociemniałych oraz badania sytuacji społeczno zawodowej i rynku pracy. Konferencje, seminaria i spotkania z rodzinami połączone z prezentacją możliwości, umiejętności i technik pracy niewidomych zwiększają aktywność otoczenia w realizacji zadań z zakresu aktywizacji zawodowej. Warsztaty poszukiwania pracy, psychologiczne i twórcze zwiększają aktywność zawodową i potrzebę rozwoju indywidualnego potencjału. W ostatnich klasach Gimnazjum dla Niewidomych w ramach poradnictwa zawodowego odbyły się spotkania z rodzicami uczniów- otrzymali pełne informacje dotyczące możliwości dalszego kształcenia i wszystkich wskazań dotyczących przyszłości zawodowej i możliwości dziecka. W ramach lekcji: omawiane są podstawy przedsiębiorczości, komunikacja interpersonalna, czytanie, pisanie ogłoszeń o prace, CV, listy motywacyjne, rozmowa kwalifikacyjna, zatrudnienie. Uczeń kończący szkołę ma własną teczkę z dokumentami ćwiczeniami, które może w przyszłości wykorzystać. Nawiązuje się kontakty z potencjalnymi pracodawcami, zaprasza do ośrodka, sugeruje możliwości rozwiązywania problemów związanych z zatrudnieniem osoby z dysfunkcją wzroku. Zapoznajemy również pracodawców z obowiązkami i uprawnieniami jakie mu przysługują. Organizowane są indywidualne kursy przysposobienia zawodowego i staże oraz praktyki zawodowe.

---

Nazwa organizacji: Wrocławski Sejmik Osób NiepełnosprawnychNazwa przedsięwzięcia: Program wspomaganego zatrudniania osób niepełnosprawnych – TRENER (projekt pilotażowy)Istotą zatrudnienia wspomaganego jest indywidualna opieka nad niepełnosprawnym pracownikiem ze strony wykwalifikowanego instruktora (trenera). Wspomaganie jest docelowo wygaszane w miarę postępu adaptacji pracownika, aż do stwierdzenia całkowitego usamodzielnienia się podopiecznego. Po tym okresie trener monitoruje przebieg pracy osoby zatrudnionej, będąc gwarancją utrzymania zatrudnienia. Powołano zespół złożony z 3 trenerów pracy wspomaganej oraz koordynatora. Trenerzy zostali przeszkoleni przez przedstawicieli Agencji Mecklenburg Open Door z Charlotte w Stanach Zjednoczonych. Zadania trenera pracy wspomaganej to:

• ocena oraz przygotowanie osoby wytypowanej do zatrudnienia w zakresie umiejętności społecznej,
• znalezienie miejsca pracy i pomoc on z czynnościami związanymi z procedurą zatrudnienia,
• określenie w porozumieniu z pracodawcą zakresu czynności, które będą w zakresie obowiązków zatrudnionej osoby,
• przygotowanie pracodawcy i współpracowników do współdziałania z pracownikiem niepełnosprawnym,
• szkolenie osoby niepełnosprawnej na stanowisku pacy aż do całkowitej jej adaptacji i usamodzielnienia
• monitorowanie pracy osoby zatrudnionej.

Niezbędnym elementem projektu jest opracowanie programu wspierającego i przygotowującego osoby niepełnosprawne do podjęcia pracy zawodowej. Powstała baza danych pracodawców mogących podjąć współpracę w projekcie. Nawiązanie kontaktów z pracodawcami poprzedzone było akcją promocyjną programu w mediach lokalnych oraz w organizacjach pracodawców. Wypracowano system szkoleń dla trenerów pracy wspomaganej. W oparciu o doświadczenia programu pilotażowego wypracowane zostały założenia organizacyjne i program działalności Wrocławskiej Agencji Wspomaganego Zatrudnienia.Współdziałano z firmami sieciowymi: McDonald’s i American Restaurants, które deklarują rozszerzenie zatrudniania w innych ośrodkach w kraju.

---

Nazwa organizacji: Stowarzyszenie „Niepełnosprawni dla Środowiska EKON"Nazwa przedsięwzięcia: EKO-PRACA Projekt PilotażowyProjekt miał następujące zadania: (1) sprawdzić możliwość tworzenia „Zielonych Miejsc Pracy” w ochronie środowiska dla osób niepełnosprawnych o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, szczególnie chorych psychicznie. (2) sprawdzić czy i jak osoby psychicznie chore zaakceptują „Zielone Miejsca Pracy”, (3) określić parametry ekonomiczne dla samowystarczalności działania powstającego przedsiębiorstwa społecznego tworzącego Zielone Miejsca Pracy. Przeszkolono pracowników z dziedziny ochrony środowiska, po konsultacjach z Instytutem Psychiatrii i Neurologii tworzono grupy wzajemnego wsparcia. Ważną rolę pełnią brygadziści-terapeuci.Zatrudnienie w trzech miastach: w Warszawie, Żyrardowie i Końskich 391 osób na „Zielonych Miejscach Pracy”. Zaistnienie na rynku pracy jako Agencja Zatrudnienia Osób Niepełnosprawnych ze specjalizacją dla osób psychicznie chorych. Otrzymano dotację z WFOŚ i GW na zakup sprzętu. Zatrudniane osoby psychicznie chore pracują w pełnej styczności z obcymi sobie ludźmi udowadniając możliwość wysokiej skali integracji społecznej. Ponad 918 ton odpadów opakowaniowych nie trafiło na wysypisko.

---

Nazwa organizacji: Fundacja Aktywnej RehabilitacjiNazwa przedsięwzięcia: Wspieranie kształcenia osób niepełnosprawnych w formach szkolnych w zawodach umożliwiających zdobycie zatrudnienia w trybie telepracyCelem przedsięwzięcia było ułatwienie osobom niepełnosprawnym ruchowo uzyskanie zatrudnienia w trybie telepracy oraz każdego w którym konieczna jest umiejętność obsługi komputera lub posługiwanie się konkretnymi programami. Odbyło się 8 trzytygodniowych kursów, każdy składał się z 60 godzin wykładowych i ćwiczeń. Uczestnicy otrzymywali podręczniki, wykaz literatury pomocniczej, elektroniczną wersję materiałów ćwiczeniowych. Tematy kursów zostały dobrane na podstawie zgłaszanego zainteresowania. Były to : Podstawy obsługi komputera w tym korzystanie z Internetu, Projektowanie stron www, Projektowanie baz danych, Grafika komputerowa.

---

Nazwa organizacji: Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym RuchowoNazwa przedsięwzięcia: Edukacja, aktywizacja zawodowa, komunikacja społeczna, doradztwo, zatrudnienie – fundacyjny system przeciwdziałania marginalizacji osób niepełnosprawnych”Pierwszym etapem są szkolenia stacjonarne, w czasie którego nauczenie zastosowań informatyki sprzężone jest z psychologicznym programem aktywizacji zawodowej, które tworzą Warsztat Aktywizacji Zawodowej- to połączenie szkolenia komputerowego ze specjalistycznym programem psychologicznym, w którym w ramach grupy wsparcia realizuje się program usamodzielnienia się uczestnika przed podjęciem pracy, uzupełniany treningiem zadaniowym i pracą woluntarystyczną na rzecz Fundacji lub kolegów. Dzięki temu osoby niepełnosprawne zostają przygotowane do pracy na otwartym rynku, a przede wszystkim następuje zmiana postawy z biernej na czynną, nabycie nawyku samokształcenia oraz umiejętności samodzielnego załatwiania własnych spraw. Uzyskanie certyfikatu ECDL- podstawy obsługi komputera. Prowadzone jest Biuro Karier Osób Niepełnosprawnych- pośrednictwo pracy i promocja osób niepełnosprawnych wśród pracodawców, monitoring zatrudnienia.

---

Nazwa organizacji: Zespół Regionalny Koalicji na rzecz Zdrowia PsychicznegoNazwa przedsięwzięcia: Sekcja Rynku Pracy w Warszawskim Domu pod FontannąInicjatywy:

• wspieranie w przygotowaniu się i podejmowaniu zatrudnienia, szczególnie na otwartym rynku pracy; promowanie i realizowanie Miejsca Zatrudnienia Przejściowego wśród pracodawców; utrzymywanie stałych kontaktów z urzędami pracy, zrzeszeniami pracodawców i agencjami pośrednictwa pracy,
• Mini Klub Pracy: przeglądane są oferty pracy, udostępniony telefon: opracowanie „Ankiety zawodowej” i „Ankiety Zatrudnienia Przejściowego”, - stworzenie bazy danych, udzielanie referencji kompetentnym osobom.
• Organizowano spotkania warsztatowe i indywidualne z doradcami zawodowymi z WUP. Uruchomiono pierwsze w Polsce Miejsce Zatrudnienia Przejściowego
• Projekt Partnerstwa na rzecz Rozwoju o nazwie „Twarzą w twarz z rynkiem pracy – model Zatrudnienia Przejściowego w ramach europejskiego programu EQUAL

---

Nazwa organizacji: Polski Związek Głuchych Oddział Mazowiecki w WarszawieNazwa przedsięwzięcia: Sieć asystentów – tłumaczy języka migowego realizujących usługi z zakresu zatrudnienia osób niepełnosprawnych.Kadra wykwalifikowanych tłumaczy języka migowego pełnią rolę asystentów osób niesłyszących. Asystenci udzielają pomocy oraz podejmują działania mające na celu aktywizację zawodową osób niesłyszących. Asystenci:- mobilizują do aktywności, wyjaśniają przemiany dokonujące się na rynku pracy, uczą prezentacji, aktywnie szukają pracy-oferty z PUP itp., towarzyszą osobie niesłyszacej przy rozmowie z pracodawcą, towarzyszą w czasie badań lekarskich kwalifikujących do pracy. U pracodawcy podejmują czynności mające na celu adaptację osoby niesłyszacej w konkretnym środowisku pracy.

---

Nazwa organizacji: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w SzczecinieNazwa przedsięwzięcia: Rozwój społeczeństwa obywatelskiego poprzez przygotowanie osób z niepełnosprawnością intelektualną do pracy w Zakładach Aktywności ZawodowejPrzedsięwzięcie było realizowane przez PSOUU koło w Szczecinie, Urząd marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego oraz Warsztatami dla osób niepełnosprawnych w Prenzlau (Niemcy) we współpracy z powiatowym urzędem Pracy w ramach Programu Phare 2001, Rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Celem przedsięwzięcia było

1. przygotowanie do pracy z orzeczonym umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności ze Szczecina oraz okolic oraz
2. wypracowanie modelu skutecznego wsparcia zatrudnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Podjęto następujące działania:

• szkolenie osób z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności w warsztatach pracy dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w Niemczech,
• równolegle odbywały się szkolenia bezrobotnych rzemieślników w zakresie wspierania osoby z niepełnosprawnością intelektualna w czasie pracy. Wyszkoleni rzemieślnicy zostali przygotowani do podjęcia pracy w Zakładach Aktywności Zawodowej.
• diagnoza zawodowa osób z upośledzeniem umysłowym. Stworzono Kartę Predyspozycji Zawodowych – narzędzie psychometryczne do oceny możliwości i preferencji zawodowych pracowników ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz Arkusz Obserwacji na Stanowisku Pracy.

Wypracowano model skutecznego wsparcia zatrudnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną poprzez: wizyty studyjne w warsztatach dla osób niepełnosprawnych w Niemczech i rewizyty partnera niemieckiego, seminaria szkoleniowe, witrynę internetową.Efekty: 30 osób zdobyło kwalifikacje zawodowe, 11 osób zatrudnienie, 7 odbywa praktyki zawodowe, 21 osób zarejestrowało się jako „poszukujące pracy” w PUP.Powstał Model Działalności Zakładu Aktywności Zawodowej. Strona internetowa, komputerowa baza danych o osobach ze znacznym st. Niepełnosprawności oczekujących na pracę. Ulotka na temat możliwości podejmowania pracy przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Powstała publikacja: „Praca dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Rozwiązania polskie i niemieckie.”

---

Nazwa organizacji: Towarzystwo Pomocy GłuchoniewidomymNazwa przedsięwzięcia: Rehabilitacja zawodowa młodych osób głuchoniewidomych – program pilotażowyDzięki współpracy z Programem Hiltona/Perkinsa w USA z którym współpracuje TPG podjęto program, którego celem jest pomaganie młodym osobom głuchoniewidomym w uzyskaniu pracy zarobkowej. Powołano 2 zespoły w celu opracowania planu zatrudnienia osób niewidomych. TPG finansowało okres próbny zatrudnienia 3 osób, do dziś jedną finansuje Wydział Edukacji Starostwa Powiatu Warszawskiego, drugą TPG z PFRON a trzecią Zespól Oświaty i Wychowania w Kruszwicy. Kolejna osoba została zatrudniona w ZPCHR. Poszukuje się miejsc pracy dla kolejnych osób głuchoniewidomych.

---

Nazwa organizacji: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie SzczecińskimNazwa przedsięwzięcia: Utworzenie i prowadzenie Zakładu Aktywności Zawodowej „Centralna Kuchnia”Prowadzona działalność gospodarcza obejmuje wszelkie usługi związane z żywieniem zbiorowym oraz indywidualnym. Głównym produktem ZAZ Centralna Kuchnia są posiłki obiadowe produkowane i rozpowszechniane w systemie Menu Mobil- dostarczanie posiłków do klientów w pojemnikach izotermicznych. Odbiorcy to: szkoły, przedszkola, zakłady pracy. Zakład zajmuje się realizacją zamówień związanych z imprezami okolicznościowymi, produkcją wyrobów garmażeryjnych. Utworzono sklep firmowy. Skrócony opis przedsięwzięć nagrodzonych w II edycji konkursu

---

Nazwa organizacji: Stowarzyszenie Rodzin „Zdrowie Psychiczne”Nazwa przedsięwzięcia: „U Pana Cogito” Pensjonat i Restauracja działający jako Zakład Aktywności ZawodowejZakład Aktywności Zawodowej „U Pana Cogito” zatrudnia 21 (14 etatów) osób niepełnosprawnych z powodu choroby psychicznej zaliczanych do znacznego stopnia niepełnosprawności oraz 9 osób (7 etatów) w działalności obsługowo-rehabilitacyjnej. Pierwszym przedsięwzięciem było stworzenie sieci wsparcia dla tworzenia firmy, czyli kontaktów i współpracy na poziomie lokalnym, pozyskiwanie do współpracy osób i instytucji, które służyły wsparciem i radą na różnych etapach rozwoju projektu: w badaniu rynku, w tworzeniu marketingu, sporządzeniu biznesplanu czy udzielaniu porad prawnych. Drugim ważnym przedsięwzięciem było pozyskiwanie funduszy na realizację projektu, zwłaszcza w sytuacji, kiedy przyznany na lata 2000-2002 grant pokrywał koszty administracyjne i zapewniał finansowanie tylko 20 % kosztów inwestycyjnych przedsięwzięcia. Pozyskiwanie funduszy odbywało się z bardzo wielu źródeł: od sponsorów, poprzez występowanie o granty, skorzystanie z funduszy rządowych.Trzecim kierunkiem w realizacji projektu było opracowanie i realizacja programu rehabilitacyjnego przygotowującego przyszłych użytkowników (pracowników) oraz włączanie osób po kryzysach psychicznych w realizację przedsięwzięcia. Organizowane były kursy gastronomiczne, kursy obsługi konsumenta, praktyki i staże w krakowskich hotelach i kawiarni. Cenne były też kursy obsługi komputera, zajęcia z marketingu, prace ogrodnicze. W grupie rehabilitacyjnej uczestniczyło ok. 40 osób po przebytej chorobie psychicznej, z których 15 znalazło zatrudnienie w pensjonacie. Stali się oni samodzielnymi, odpowiedzialnymi pracownikami, z których część za jakiś czas będzie zdolna podjąć pracę poza zatrudnieniem chronionym.Projekt ten jest modelem współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi, samorządowymi i rządowymi.

---

Nazwa organizacji: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w RymanowieNazwa przedsięwzięcia: Działania na rzecz środowiska osób z niepełnosprawnością intelektualną prowadzące do zatrudnienia na otwartym rynku pracy na terenie gminy Rymanów oraz innych gmin powiatu krośnieńskiegoPoprzez założenia programowe każdej funkcjonującej w obrębie Stowarzyszenia placówki, indywidualne ustalanie predyspozycji każdej z osób uczestniczących w zajęciach począwszy od wczesnego dzieciństwa – zajęcia w OREW, poprzez późniejsze wdrażanie do pracy w formie terapii zajęciowej w Warsztatach Terapii Zajęciowej i Środowiskowym Domu Samopomocy, aż po zatrudnianie w Zakładzie Aktywności Zawodowej trwa długofalowy proces przystosowawczy do pracy, uspołecznienia, umiejętności radzenia sobie w nowej sytuacji życiowej.Przyjmując, że wychowanie oznacza wszelkie zamierzone działania w formie interakcji społecznych mające na celu wywoływanie trwałych, pożądanych zmian w osobowościach ludzi, to przez wychowanie specjalne będziemy rozumieć zamierzone, świadome i celowe oddziaływanie na wychowanków z odchyleniami od normy rozwoju, zmierzające do osiągnięcia dostępnego im, możliwie jak najbardziej prawidłowego i najwyższego fizycznego i psychicznego rozwoju oraz przygotowanie ich do życia i pracy zgodnie z powszechnie przyjętymi założeniami wychowawczymi w danym społeczeństwie.Cele wychowania specjalnego przyjęte przez Zespół Terapeutyczny naszych placówek uwzględniają następujące etapy rehabilitacji:

1. Etap diagnostyczno – przygotowawczy. Umożliwia on adaptację uczestników do nowych warunków społecznych, pozwala poznać ich możliwości, postawy i zachowania w różnych sytuacjach. Na tym etapie preferuje się zajęcia grupowe integrujące uczestników oraz zajęcia manualne i ruchowe, wpływające na ogólną poprawę sprawności fizycznej. Wskazane jest również stosowanie muzykoterapii, socjoterapii i technik relaksacyjnych.
2. Terapia zajęciowa. Podczas jej trwania uczestnicy wdrażani są do wykonywania określonych zadań, opanowują konkretne techniki pracy, poznają odpowiednie materiały i narzędzia oraz utrwalają nawyki związane z samoobsługą.
3. Rehabilitacja zawodowa i społeczna. Etap ten osiągają najsprawniejsi uczestnicy warsztatów. W trakcie jego trwania wykonują oni pracę, do której zostali przygotowani podczas wcześniejszych etapów oraz zdobywają możliwie maksymalną samodzielność i zaradność życiową. Terapia zajęciowa włącza jednostki w takie działania, które mają aspekt ruchu, zabawy, treningu i pracy. Zadania realizowane są również poprzez rozwijanie zainteresowań indywidualnych i uzdolnień plastyczno – technicznych. W toku zajęć szczególną uwagę zwraca się na doskonalenie takich czynności jak:
   1. umiejętności samoobsługowe w zakresie higieny osobistej,
   2. prace porządkowe,
   3. przygotowanie posiłków,
   4. dokonywanie zakupów,
   5. kształtowanie akceptowanych społecznie cech osobowości,
   6. wyrabianie dyscypliny,
   7. przestrzeganie regulaminu pracy.

Wśród zajęć realizowanych w naszych placówkach wyróżnia się zajęcia przystosowujące do pracy w poszczególnych pracowniach takich jak:

• gospodarstwa domowego, tkacko-krawieckiej, stolarskiej, ceramicznej, ogrodniczej i innych,
• zajęcia rozwijające ekspresję twórczą o charakterze muzyczno – ruchowym, teatralnym i plastycznym,
• zajęcia ogólno – rozwojowe,
• zajęcia rehabilitacji ruchowej, logopedycznej, dostosowane do różnego rodzaju zaburzeń i schorzeń.

Ze względu na działania lecznicze w obrębie terapii można wyróżnić takie formy jak- terapia zajęciowa ogólna, czyli usprawnianie ośrodkowego układu nerwowego wraz ze stymulowaniem procesów emocjonalnych.Terapia zajęciowa specjalna to oddziaływanie tylko na pewne elementy składowe ustroju, szczególnie na te, które najbardziej tego potrzebują i wymagają dodatkowej stymulacji. Programy terapii dostosowane są do psychofizycznych możliwości uczestników, przeplatane są zajęciami z rehabilitacji leczniczej i społecznej. W celu rozwijania integracji społecznej uczestnicy naszych placówek nawiązują kontakty ze środowiskiem lokalnym, innymi ośrodkami pracy, a także mieszkańcami danej miejscowości czy osiedla. Organizowane są również zajęcia dodatkowe z zakresu sportu, kultury, turystyki i wypoczynku. Współpracujemy również z Biurami Pracy właściwymi dla miejsca zamieszkania uczestników, w celu uzyskania dla nich ewentualnej pracy.Z naszego rozeznania wynika, iż na terenie gminy i okolic znajduje się spora grupa osób niepełnosprawnych bezrobotnych, które przez podjęcie i utrzymanie odpowiedniej pracy mogły włączyć się w normalne życie społeczne. Bez istnienia właściwej placówki nie mieli szans na samorealizację w pracy zawodowej.W grudniu 2003 r. rozpoczął działalność Zakład Aktywności Zawodowej, w którym pracownicy ze znacznym stopniem niepełnosprawności zostali zatrudnieni w następujących działach: ogrodniczym, stolarskim i hotelarskim. Kilkunastu naszych podopiecznych znalazło tam pracę dzięki opanowaniu umiejętności zawodowych i społecznych, zdobytych w innych placówkach. Przy przyjęciu pracowników do ZAZ zostały zawarte umowy o pracę ponieważ niepełnosprawni są szczególną kategorią pracowników, przepisy prawa chronią ich zdrowie i ułatwiają funkcjonowanie. Dlatego też pracownicy zostali szczegółowo zapoznani z prawami im przysługującymi np. czasem pracy, dodatkowym urlopem wypoczynkowym, zwolnieniami od pracy i obowiązkami wynikającymi z podjętej pracy.Proces rehabilitacji zawodowej trwa cały czas, ale nasi podopieczni osiągnęli awans zawodowy, przeszli do ZAZ-u, otrzymują za pracę wynagrodzenie, co pozwala im na zwiększenie samodzielności .Aby jednak to osiągnąć potrzeba było wielu lat rehabilitacji zawodowej prowadzonej w innych placówkach. Nasi podopieczni przebywali w WTZ i ŚDS przez 5 lat, a często wcześniej uczęszczali do podobnych placówek. Pracę w ZAZ-ie podjęli najbardziej sprawni, a okres przygotowań do niej wynosił średnio 7 do 10 lat. Możemy z całą pewnością stwierdzić, że przygotowanie zawodowe jest procesem długotrwałym i powinno być rozpoczynane jak najwcześniej, na poziomie grup edukacyjnych w OREW-ie.

---

Nazwa organizacji: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w KołobrzeguNazwa przedsięwzięcia: Stworzenie systemu rehabilitacji zawodowej, zmierzającej do zatrudniania osób niepełnosprawnych ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawnościW wrześniu 2001 roku PSOUU Koło w Kołobrzegu zakupiło na preferencyjnych warunkach obiekt o powierzchni około 640 m z zespołu zabudowań powojskowych. Zakup sfinansowano w całości ze środków własnych Koła. Obiekt był w stanie wymagającym kapitalnego remontu. Przygotowano niezbędną dokumentację techniczną i opracowano wniosek o dofinansowanie kosztów utworzenia i wyposażenia Zakładu Aktywności Zawodowej. 8 października 2003 roku powstaje ZAZ.W pierwszym roku działalności w Zakładzie Aktywności Zawodowej w Kołobrzegu zatrudnionych było 35 pracowników niepełnosprawnych z orzeczeniem znacznego stopnia niepełnosprawności. Od czerwca 2004 roku zatrudnienie wzrosło do 39 osób. Wśród pracowników niepełnosprawnych ZAZ w Kołobrzegu znajdują się osoby:

• z niepełnosprawnością intelektualną 20,
• z chorobą psychiczną - 6,
• z dysfunkcją narządu ruchu i poruszające się na wózkach inwalidzkich-4,
• z innymi dysfunkcjami – 9.

W ramach swojej działalności Zakład Aktywności Zawodowej w Kołobrzegu realizuje zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej. Zakład Aktywności Zawodowej w Kołobrzegu jest zakładem o charakterze produkcyjno-usługowym, prowadzącym działalność w czterech działach :

• Dział gastronomiczny
• Dział krawiecki
• Dział ogrodnictwa
• Dział poligrafii i sitodruku.

Wyposażenie Zakładu Aktywności Zawodowej w najnowocześniejsze urządzenia produkcyjne pozwoliło na wprowadzenie systemów jakości i zarządzania poszczególnymi procesami produkcji oraz rzetelne, sumienne i terminowe wykonywanie podjętych zadań.Prowadząc działalność gospodarczą, Zakład Aktywności Zawodowej w Kołobrzegu jednocześnie realizuje zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej.Każdy pracownik niepełnosprawny rozpoczynający pracę w ZAZ został objęty programem przysposobienia zawodowego, który przebiegał w trzech etapach. Pierwszy z nich trwał od 1 do 3 miesięcy i był czasem przystosowania do nowego miejsca, nowej grupy społecznej, nowych obowiązków i zadań. Na tym etapie pracownik niepełnosprawny był otoczony szczególną opieką terapeutyczną, aby dobrze wybrać stanowisko pracy i wspólnie z instruktorem opracować indywidualny program rehabilitacji uwzględniający możliwości psychosomatyczne, potrzeby i zainteresowania. Etap drugi trwający ok. 6 miesięcy był czasem nabywania i utrwalania umiejętności niezbędnych na danym stanowisku i dokonywania ewentualnych zmian. Na trzecim etapie pracownik niepełnosprawny został na stałe przypisany do konkretnego stanowiska pracy, utrwala nabyte umiejętności zawodowe i zdobywa nowe. Utwierdza on również swoją pozycję w grupie zawodowej i przejawia większą aktywność społeczną . Prowadzona w Zakładzie Aktywności Zawodowej rehabilitacja zawodowa podtrzymuje utrzymanie statusu pracownika w pełnym tego słowa znaczeniu, z wszystkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z nawiązania stosunku pracy.W ZAZ realizowane są również zadania z zakresu rehabilitacji społecznej zmierzające do wyrabiania zaradności osobistej niepełnosprawnych pracowników, właściwego pełnienia przez nich różnych ról społecznych i pobudzania do szeroko pojętej aktywności społecznej. Włączenie się pracowników niepełnosprawnych ZAZ w życie społeczności lokalnej wpływa nie tylko na nich osobiście , ale także kształtuje w społeczeństwie postawy i zachowania sprzyjające integracji.Zatrudnienie w Zakładzie Aktywności Zawodowej poprzedzone było intensywną pracą w Warsztacie Terapii Zajęciowej. 20 osób spośród uczestników WTZ uzyskało taką sprawność zawodową, że mogło podjąć pracę w ZAZ. W WTZ pozostały jednak jeszcze osoby, które zdaniem specjalistów są gotowe do podjęcia aktywności zawodowej.W roku 2004 PSOUU Koło w Kołobrzegu podjęło działania w ramach Programu PFRON PARTNER pod hasłem: „wyszukiwanie osób niepełnosprawnych w wieku aktywności zawodowej nie pozostających w zatrudnieniu i nie zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy w celu poinformowania o możliwościach zatrudnienia lub szkolenia oraz w zależności od potrzeb udzielenia pomocy w przygotowaniu do aktywnego poszukiwania pracy”. W ramach tego działania zatrudniono dwóch doradców zawodowych. Celem ich pracy było:

1. nawiązanie współpracy z PUP, PCPR i innymi strukturami samorządu lokalnego, placówkami pomocy społecznej, szkołami, organizacjami pozarządowymi,
2. przygotowanie standardu informacji do baz danych,
3. przygotowanie materiałów informacyjnych o procedurze rejestracji w PUP, w formie łatwej do czytania, materiałów motywacyjno – informujących dla rodziców i samych osób niepełnosprawnych intelektualnie.
4. wstępne orientacyjne rozpoznanie potrzeb na terenie powiatu,
5. utworzenie wstępnej bazy danych osób niepełnosprawnych, nie pozostających w zatrudnieniu i nie zarejestrowanych,
6. rozpoczęcie wstępnego rozpoznania rynku pracy, który mógłby dawać zatrudnienie osobom głębiej niepełnosprawnym intelektualnie. Utworzenie wstępnej bazy danych,
7. w miarę możliwości doprowadzenie doi rejestracji w PUP pierwszych osób,
8. rozpoznanie potrzeb co do szkoleń osób niepełnosprawnych, rodziców, zainteresowanych pracodawców.

W okresie 01 lipca do 31 grudnia 2004 podjęto rozmowy z 129 osobami z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich rodzicami i opiekunami. W trakcie spotkań udzielono im informacji na temat możliwości aktywności zawodowej i uzyskano dane dotyczące osób niepełnosprawnych od nich samych, jak i od ich opiekunów. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną zostały wprowadzone do bazy danych. W trakcie dalszych spotkań z osobami niepełnosprawnymi przedstawiono im propozycję rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy. Doprowadzono do rejestracji 13 osób w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kołobrzegu.Prowadzono współpracę z PUP w Kołobrzegu, Starostwem Powiatowym, MOPS. Zorganizowano spotkanie z kierownikami GOPS w powiecie kołobrzeskim, na którym przedstawiano informacje dotyczące możliwości aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych (m.in. przekazano foldery informacyjno – motywacyjne). Podjęto współpracę z poszczególnymi ośrodkami.Doradcy zawodowi wspólnie z PUP zorganizowali szkolenie z zakresu „szwaczka – krawcowa”, w którym uczestniczyło 6 osób z niepełnosprawnością intelektualną z bazy danych PSOUU Koło w Kołobrzegu. Doradcy zawodowi nawiązali kontakty z potencjalnymi pracodawcami, do bazy danych wprowadzono 10 pracodawców (w tym 2 firmy zatrudniające osoby niepełnosprawne). Trzech pracodawców wyraziło chęć współpracy w przyszłości ze Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Kołobrzegu na rzecz zatrudnienia osób niepełnosprawnych intelektualnie. Jeden z pracodawców rozpoczął procedurę zatrudnienia dwóch osób na stanowiskach pracy w Hotelu – jedna osoba jako pomoc kuchenna, druga jako pomoc pokojowej. Zatrudnienie znalazły dwie osoby niepełnosprawne intelektualnie z orzeczonym umiarkowanym stopniem. Zatrudnienie odbywa się w warunkach otwartego rynku pracy.Przy zatrudnieniu tych osób wykorzystano praktyczne wzory zatrudnienia z roku 2001. W pierwszych dniach pracownikom towarzyszył asystent z PSOUU oraz pracownicy wskazani przez pracodawcę. Pierwsze dni w pracy, pracownicy niepełnosprawni przeszli bez większych problemów. Spotkali się z życzliwością i pracodawcy , i współpracowników.W dalszym ciągu wszyscy pracownicy niepełnosprawni zatrudnieni w warunkach otwartego rynku są członkami PSOUU Koło w Kołobrzegu. Koło monitoruje ich pracę, pomaga rozwiązywać konkretne problemy w codziennym życiu. pomaga i ułatwia również rehabilitację społeczną. Pracownicy uczestniczą w działalności Stowarzyszenia, uczestniczą w spotkaniach, wyjazdach, itp.

---

Nazwa organizacji: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Zarząd GłównyNazwa przedsięwzięcia: Wspieranie osób z niepełnosprawnością intelektualną na drodze do zatrudnienia. Budowanie sieci.Celem strategicznym zadania była wstępna aktywizacja zawodowa osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. Celem głównym było planowe rozwinięcie działań, które w sposób kompleksowy „obsłużyłyby” potrzeby osoby głębiej niepełnosprawnej intelektualnie ze sprzężonymi kalectwami, która ma być skutecznie przeprowadzona od bierności do zatrudnienia i roli pracownika. Działania, aby cel strategiczny został osiągnięty, musiały być skierowane nie tylko do osoby niepełnosprawnej, ale również do rodziców, od których osoba niepełnosprawna jest zależna, do personelu placówek i organizatorów szkoleń, z których korzystają, do pracodawców i środowiska pracy. W tym celu utworzono w 2005 r. w czterech miastach i powiatach struktury pod roboczą nazwą Centra Aktywnego Pośrednictwa Pracy (CAPP) (Bytom, Jarosław, Warszawa, Zakopane). Zatrudniono w każdym z nich doradców zawodowych. Zadaniem personelu było:

1. Nawiązanie współpracy z PUP, PCPR, innymi strukturami samorządu lokalnego, placówkami pomocy społecznej, szkołami, organizacjami pozarządowymi itp.
2. Przygotowanie standardu informacji do bazy danych.
3. Przygotowanie standardów informacyjnych o procedurze rejestracji w PUP, w formie łatwej do czytania (easy-to-read), materiałów informacyjno-motywujących dla rodziców i samych osób z niepełnosprawnością intelektualną.
4. Wstępne rozpoznanie potrzeb na terenie miast objętych działaniem kół.
5. Utworzenie wstępnej bazy danych osób niepełnosprawnych nie pozostających w zatrudnieniu i nie zarejestrowanych.
6. Informowanie i doradzanie rodzicom.
7. Rozpoczęcie wstępnego rozpoznawania rynku pracy, który mógłby dawać zatrudnienie osobom głębiej niepełnosprawnym intelektualnie. Utworzenie wstępnej bazy danych.
8. W miarę możliwości doprowadzenie do rejestracji w PUP pierwszych osób.
9. Rozpoznanie potrzeb co do szkoleń osób niepełnosprawnych, rodziców, zainteresowanych pracodawców.
10. Szukanie możliwości szkoleniowych dla zewidencjonowanych osób niepełnosprawnych i wspieranie ich w korzystaniu ze szkoleń.
11. Nawiązanie kontaktu z pracodawcami celem promowania zatrudnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną, promowanie konkretnych osób, pomoc pracodawcom w planowaniu stanowiska pracy pod potrzeby konkretnych osób na stanowisku pracy do czasu i w wymiarze odpowiednim do danej osoby.

Wyżej wymienione działania pozwoliły na efektywną aktywizację osób niepełnosprawnych.Realizacja projektu umożliwiła zarówno wzmocnienie struktury stowarzyszenia oraz rozszerzenie działalności statutowej o aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnością intelektualną, jak i wypracowanie metodologii działań.Każde CAPP miało wypracowywać własne techniki na wskazanych polach, choć ogólne zasady zostały ujednolicone (np. potrzeba kontaktów indywidualnych na równi z grupowymi, ciągłość i powtarzalność oddziaływań, stosowanie wizualizacji i konkretu dla lepszego zrozumienia i zapamiętania – np. ulotki, szczególnie wnikliwa praca z rodzicami jako potencjalnym najsilniej działającym czynnikiem motywującym lub hamującym oraz z pracodawcami, aby zmienić ich negatywne postawy, itd.). Efekty zamierzenia postanowiono ujmować liczbowo.

---

Nazwa organizacji: Fundacja Fuga MundiNazwa przedsięwzięcia: „Infostradą do e-pracy – zwiększenie zatrudnienia osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w zawodach informatycznych z wykorzystaniem nauczania na odległość”Głównym celem projektu było podniesienie kwalifikacji informatycznych osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, w tym zamieszkałych w małych miasteczkach i na obszarach wiejskich oraz zwiększenie zatrudnienia tych osób na rynku pracy w formie podjęcia pracy najemnej lub rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej.Podjęto cztery główne działania:

1. Utworzenie agencji zatrudnienia dla osób niepełnosprawnych (agencji doradztwa personalnego oraz agencji pośrednictwa pracy),
2. W ramach agencji doradztwa doradztwa personalnego dokonano selektywnego wyboru uczestników projektu, zgodnie z określonymi kryteriami kwalifikacyjnymi i stworzono Indywidualny Plan Działania dla każdego uczestnika projektu.
3. W ramach Ośrodka Szkoleniowego przeprowadzono szkolenia w formie stacjonarnej i nauczania na odległość w zakresie umiejętności informatycznych, poszukiwanych na rynku pracy.
4. W ramach agencji pośrednictwa pracy, wprowadzono uczestników projektu na rynek pracy (zorganizowano praktyki i staże zawodowe, miejsca pracy).

---

Nazwa organizacji: Polski Związek Niewidomych Okręg MałopolskiNazwa przedsięwzięcia: Praca dla niewidomegoPZN Okręg Małopolski w Krakowie w celu zwiększenia konkurencyjności inwalidów wzroku stopnia umiarkowanego i znacznego na otwartym rynku pracy zorganizował w okresie 01.10.2005 – 31.12.2005 r. w 5 miejscowościach szkolenia z zakresu rehabilitacji zawodowej. Szkolenia odbyły się w Nowym Targu, Gorlicach, Wadowicach, Krakowie i Bochni. W każdym szkoleniu brało udział 20 inwalidów wzroku stopnia znacznego i umiarkowanego. Całodzienne szkolenia obejmowały zajęcia z psychologiem, doradcą zawodowym oraz specjalista z zakresu księgowości. Rolą psychologa było nauczenie uczestników szkoleń pozytywnej autoprezentacji w rozmowie z pracodawcą, odkrywanie i rozwijanie własnych zdolności. Przeprowadzane ćwiczenia pozwoliły uczestnikom wystąpić przed współuczestnikami zarówno w roli pracodawcy jak i pracownika.Zajęcia z doradcą zawodowym udzieliły wiedzy i wsparcia oraz informacji pomagających w znalezieniu pracy, pomogły wzmocnić motywację do zmiany swojej sytuacji zawodowej. Uczestnicy szkoleń zdobyli praktyczne umiejętności opracowania życiorysu zawodowego, podania o przyjęcie do pracy. Zainscenizowano także przeprowadzenie przykładowych rozmów kwalifikacyjnych, podczas których wykorzystano zdobyte świeżo porady i wskazówki.Nie mniejszym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia ze specjalistą z zakresu księgowości. Przekazał uczestnikom szkoleń wiadomości z zakresu prawa pracy, które pomagają kandydatom do pracy ukazać przyszłym pracodawcom jakie ulgi i przywileje są im przyznawane z racji zatrudniania osób z dysfunkcją wzroku. Uczestnicy szkoleń uzyskali wiadomości z zakresu prawa pracy dotyczące m. in rodzajów zawieranych umów o pracę i wynikających z nich praw i obowiązków, urlopów wypoczynkowych i zdrowotnych, ulg i dofinansowań PFRON dla pracodawców (SOD), praw wynikających z Ustawy o rehabilitacji. Jednocześnie specjalista z zakresu księgowości przedstawił uczestnikom szkoleń alternatywne wyjście, jakim jest tzw. samozatrudnienie, przeprowadził ich przez wszystkie etapy związane z zakładaniem własnej działalności gospodarczej(NIP, REGON, wpis do ewidencji działalności gospodarczej, zgłoszenie działalności w ZUS). Przedstawione zostały różne warianty i związane z tym prawa i obowiązki wynikające z różnych form prowadzenia księgowości w firmach, zapoznano uczestników szkolenia z ulgami przypisanymi do każdej formy prowadzenia księgowości. Uczestnicy szkolenia wzięli także udział w praktycznych ćwiczeniach wypełniania dostarczonych formularzy i druków związanych z rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej.

---

Nazwa organizacji: Oddział Łódzki Polskiego Związku Głuchych w ŁodziNazwa przedsięwzięcia: Szansa – promocja równości kobiet i mężczyzn na rynkach pracyCelem projektu było zdobycie dodatkowych umiejętności i kwalifikacji przez kobiety z uszkodzonym słuchem.Przeprowadzone zajęcia stworzyły warunki do pozyskania wiedzy dotyczącej podstawowej obsługi komputera i aplikacji biurowych oraz wykształciły umiejętność pozyskiwania informacji w Internecie.Poznanie aplikacji: MS WORD, MS EXCEL, MS POWERPOINT dało obraz możliwości ich wykorzystania zarówno w pracach biurowych, jak i w życiu codziennym.Wszystkie wiadomości i wyćwiczone umiejętności z pierwszej części kursu znalazły kontynuację i zastosowanie w części drugiej kursu – zajęciach z Internetem.Cel kursu, jakim było poznanie podstaw obsługi komputera, aplikacji biurowych oraz Internetu zostały osiągnięte.Niesłyszące i słabosłyszące uczestniczki szkolenia z ogromnym zainteresowaniem brały udział w zajęciach.W chwili obecnej komputer jest dla nich również narzędziem do zdobywania wiedzy, informacji oraz kontaktów międzyludzkich. Daje to niesłyszącym szczególną możliwość otwarcia się na świat zewnętrzny, w innym niż dotychczas wymiarze,oraz wyjście z izolacji ciszy.Projekt obejmował zorganizowanie dwóch grup zajęciowych. Każda z grup liczyła 10 osób i miała 60 godzin zajęć. Zajęcia były prowadzone przez dwie osoby – trenera informatyka i tłumacza języka migowego. W zajęciach brali też udział wolontariusze, którzy pomagali niesłyszącym kobietom w wykonywaniu ćwiczeń i poznawaniu zasad korzystania z komputera.

---

Nazwa organizacji: Śląskie Stowarzyszenie Edukacji i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „ Akcent ”Nazwa przedsięwzięcia: Przygotowanie 30 osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym i umiarkowanym do podjęcia pracy w organizacjach pozarządowychW programie udział wzięło 30 osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym lub umiarkowanym w wieku od 19 do 41 lat z wykształceniem od podstawowego po wyższe, z terenu miast: Katowice, Mikołów, Czeladź, Świętochłowice, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Rybnik, Ruda Śląska, Orzesze.Na terenie Ośrodka Kształcąco – Rehabilitacyjnego „Akcent” zrealizowano

1. wstępną i końcową diagnoza psychologiczna uczestników pod względem zasobów w zakresie aktywności społecznej i predyspozycji zawodowych
2. szkolenia prozawodowe:
   • podstawy księgowości i administrowania w organizacjach pozarządowych
   • organizacja programów w organizacjach pozarządowych,
   • podstawy pracy socjalnej
   • organizacja pracy biurowej,
   • praktyki w terenie – praca w organizacjach pozarządowych Zorganizowano też przewóz i opiekę dla niepełnosprawnych ruchowo
3. przeprowadzono szkolenie dla liderów organizacji pozarządowych w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych

---

Nazwa organizacji: Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w LaskachNazwa przedsięwzięcia: Terapia przez twórczość przygotowaniem uzdolnionych osób z dysfunkcją wzroku do wejścia na otwarty rynek pracyRehabilitacja społeczna i zawodowa oraz zatrudnienie osób z wadami wzroku to działalność statutowa Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi, którą szczególnie realizuje Dział ds. Absolwentów, jedna z komórek Towarzystwa. Wśród osób niewidomych i słabo widzących, osób nowo ociemniałych, spotykamy osoby uzdolnione, twórczo funkcjonujące w życiu przed utratą wzroku. Dlatego działania - oprócz tych obowiązkowych z zakresu rewalidacji podstawowej (nauka orientacji, ćwiczenia w pracowni widzenia i poznanie brajla) - uwzględniają zajęcia oparte na kulturotwórczych strategiach rozwoju osobowości. Opracowany projekt "Lepienie świata" pozwala odkryć, że palce "widzą, mówią, czują" i możliwy jest powrót do twórczego życia i podjęcie pracy zawodowej. Działania z zakresu twórczości i towarzysząca im refleksja filozoficzno - teologiczna oraz pedagogiczna są propozycję dla uzdolnionych artystycznie osób nowo ociemniałych nowej drogi do ludzi i świata; umożliwiają nawiązanie na nowo kontaktu z najbliższym otoczeniem, a jednocześnie dają nowe umiejętności zawodowe i pozwalają wrócić na otwarty rynek pracy.Realizacja projektu "Lepienie świata", obejmującego działania rehabilitacyjne s. Lidii:

1. określono cele rewalidacyjne i przyjęto metody terapii przez twórczość jako podstawowe działania rehabilitacyjnego ( grudzień 2001);
2. rehabilitacja podstawowa (orientacja przestrzenna, zajęcia w pracowni widzenia, wprowadzenie do brajla, elementy techniki komputerowej - grudzień 2001- styczeń 2002);
3. rozpoznano możliwości w zakresie modelowania i twórczego ich wykorzystania (postawienie zadania rzeźbiarskiego - Laski, grudzień 2001; korekta prac - sesja wyjazdowa: Śrem, luty 2002);
4. opracowano pełny cykl ćwiczeń rzeźbiarskich dla osoby z dysfunkcją wzroku, wykorzystując technikę modelowania przedstawioną w " II.Plastisches Gestalten”oraz przygotowano teksty do wspólnej lektury (styczeń - marzec 2002);
5. ścisła realizacja zadania z włączeniem do projektu Piotra Kuscha (kwiecień - czerwiec 2002): I etap
   • ćwiczenia ręki: "czytanie" cienia, ręce kształtujące przestrzeń, doświadczanie wnętrza dłoni;
   • wytwarzanie: maska, portret, autoportret;
   • zlepianie świata: działania w zakresie terapii przez twórczość;
   • rozważania przy lepieniu (spojrzenie tyflologiczne na doświadczenia z kręgu tzw. pedagogiki terapeutyczne, odkrywanie wartości terapii przez twórczość, "dotykanie" słowa); II etap - praktyka terapeutyczna (maj 2002); III etap - wystawa prac: s. Lidii Studium wokół "Ecce Homo (Laski, Galeria Szkolna Ściana (czerwiec 2002); audycja radiowa Ecce Homo. Rozmowa Barbary Momot z s. Lidią (maj 2002); IV etap - sesja i ekspozycja prezentujące projekt (czerwiec 2002):
   • Rewalidacja podstawowa - teoria i praktyka (mgr Krystyna Konieczna - Laski, Dział ds. Absolwentów), * Przypadek Siostry L. (dyr. Teresa Cwalina - Laski, Zespół Szkół Zawodowych),* Rozważania o lepieniu (br. Maurice Maurin - Warszawa),* Spojrzenie tyflologa na doświadczenia z kręgu tzw. pedagogiki terapeutycznej (dyr. Teresa Cwalina - Laski, Zespół Szkół Zawodowych),* Odkrywanie wartości terapii przez twórczość (s. Lidia, Piotr Kusch - Laski), Znaczenie twórczości w rozwoju osoby niepełnosprawnej (prof. Andrzej Wojciechowski - Toruń, UMK); V etap - opracowanie i wydanie materiałów w druku ulotnym Lepienie świata.

Dalsze działania rehabilitacyjne i twórcze prowadzono już w formie realizacji indywidualnych zadań twórczych i konsultacji działań wynikających z podjęcia pracy.Odbyły się konsultacje przy opracowywaniu przez s. Lidię Drogi Krzyżowej na zamówienie jednej z parafii (Opalenica 2003, 2004 ). Omówiono program pracy pracowni ceramicznej, prowadzonej przez s. Lidię przy zespole szkół średnich w Opalenicy i konsultowano program zajęć plastycznych prowadzonych przez s. Lidię dla emerytów (Opalenica 2005 ). Efekty uzyskane podczas "Lepienia świata" przedstawiono na Konferencji ICEVI w Chemnitz (sierpień 2005 )w formie prezentacji oraz druków w języku niemieckim i angielskim, przygotowanych w brajlu i powiększonym druku; pokazano je również na wystawie towarzyszącej I Konferencji „Przygotowanie zawodowe osób z dysfunkcją wzroku a rynek pracy” (Laski 2005) i drukując artykuły w piśmie „Laski".Z Piotrem Kuschem zrealizowano działania rzeźbiarskie, podejmujące temat formy doskonałej i istoty znaku, poszerzające warsztat pracy niewidomego artysty i projektanta form użytkowych. Przygotowano i zaprezentowano wystawy: Forma doskonała (Laski 2003), Znaki świętości (Laski, Warszawa 2005 ) oraz Droga Krzyżowa (Laski, Warszawa 2005). Wydano katalogi i plakaty.W przypadku s. Lidii i Piotra Kuscha projekt Lepienie świata stał się drogą do podjęcia znowu twórczego, zawodowego życia. Dla innych osób z dysfunkcją wzroku może być skuteczną formą terapii. S. Lidia pracuje z młodzieżą szkolną w zespole szkół w Opalenicy i emerytami w świetlicy terapeutycznej przy domu pomocy społecznej. Piotr Kusch pracuje jako projektant form użytkowych w Warsztatach Rehabilitacji Zawodowej TOnO w Laskach.W lutym 2005 r. zajęciami z zakresu rehabilitacji zawodowej objęto nowo ociemniałego grafika komputerowego. Wykorzystano kulturotwórcze strategie rozwoju osobowości. Po zapoznaniu z brajlem i urządzeniami wspomagającymi bezwzrokową pracę na komputerze oraz praktyce w szkolnej pracowni komputerowej w Laskach, gdzie realizowano zadania z terapii przez twórczość nastąpiło przywrócenie do pracy zawodowej. Od 01.01.2006 r. Tomasz Wojakowski jest pracownikiem Centrum Promocji i Kariery Zawodowej Osób z Dysfunkcją Wzroku. Prowadzi też swoją fundację.

---

Nazwa organizacji: Grudziądzkie Centrum CaritasNazwa przedsięwzięcia: Centrum Informacji Aktywizacji Zawodowej i Wolontariatu Osób NiepełnosprawnychW Centrum Informacji Aktywizacji Zawodowej i Wolontariatu zaczął pełnić dyżury niepełnosprawny wolontariusz – doradca środowiskowy osób niepełnosprawnych w związku z czym zaczęło przychodzić coraz więcej osób niepełnosprawnych i dostrzegliśmy potrzebę rozbudowy technicznej i kadrowej. Zrealizowane zostały następujące działania:

1. Stworzono 2 zespoły – ds. aktywizacji zawodowej i informacji oraz aktywizacji społecznej, wolontariatu i szkoleń
2. Do dyspozycji podczas działania były dostępne 4 stanowiska komputerowe z pełnym dostępem do internetu, ksero, fax, tel, drukarka, skaner, kamera video oraz prasa lokalna i specjalistyczna.
3. Stałe dyżury pełnili doradca zawodowy, pracownik socjalny, psycholog, prawnik i lekarz.

Wykwalifikowana kadra Caritas służyła szeroko rozumianą pomocą w realizacji pomysłów dotyczących aktywizacji społecznej i zawodowej, dzięki czemu CIAZiWON stał się Centrum informacji i wspierania inicjatyw ludzi niepełnosprawnych. Osoby niepełnosprawne kontaktowały się najpierw z animatorem zespołu, który po wstępnej rozmowie kwalifikował potrzeby osoby i udzielał pomocy lub kierował do dalszych specjalistów. Największym powodzeniem cieszyły się porady prawne i psychologiczne.W CIAiWON 51 osób niepełnosprawnych zostało objętych indywidualnym programem aktywizacji zawodowej, osobom tym udzielono kompleksowych informacji. Udzielono także 903 porady osobom niepełnosprawnym, szukającym pomocy w rozwiązywaniu swojego problemu.Dzięki stałej współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy kilku osobom udało się znaleźć pracę, a jeden z niepełnosprawnych wolontariuszy założył własną działalność gospodarczą. Wydane zostały ulotki informacyjne oraz broszura zawierająca wypracowane sposoby działania w aktywizacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych. Publikacje zawierające pełen opis nagrodzonych przedsięwzięć.Edycja 1 ( pobierz)Edycja 2 ( pobierz)